Boodschap aan politieke partijen van NVD:

“Investeren in dierentuinen is investeren in natuur, kennis en verbondenheid”

Onderstaande boodschap heeft de NVD aan alle politieke partijen gestuurd ten behoeve van hun verkiezingsprogramma’s. Wij vragen hiermee aandacht voor de belangrijke rol die de dierentuinen van de NVD spelen in onze maatschappij en vragen steun vanuit de politiek om de rol te kunnen blijven vervullen.

Dierentuinen spelen een onmisbare rol in het verbinden van mensen met de natuur. Jaarlijks ontvangen de dertien bij de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen (NVD) aangesloten parken zo’n tien miljoen bezoekers, waaronder bijna 400.000 leerlingen die deelnemen aan educatieve programma’s zoals lessen, spreekbeurten, kinderkampen en colleges. Dierentuinen maken natuur tastbaar, begrijpelijk en voelbaar – en dragen zo bij aan draagvlak voor natuurbehoud en bewustwording bij jong en oud.

NVD Dierentuinen staan voor veel meer dan recreatie en zijn verenigd in onze liefde voor de natuur en dieren. We investeren een groot deel van onze inkomsten, tijd en kennis in verbinding met, educatie over, en behoud van natuur. Bij ons zien en voelen bezoekers waarom het belangrijk is om zorgvuldig met de natuur om te gaan.

Al jarenlang vervullen wij een voortrekkersrol in natuurbehoud, educatie, wetenschappelijk onderzoek en innovatie – in Nederland en via de Europese dierentuinvereniging EAZA. We innoveren voortdurend op het gebied van duurzaamheid en dierenwelzijn. Want dieren inspireren, raken mensen en verbinden ons met de natuur. Juist in deze tijd, waarin mensen steeds verder van de natuur af komen te staan, zijn dierentuinen relevanter dan ooit.

Dierenwelzijn is daarbij een harde voorwaarde. We investeren continu in verrijking, natuurlijke verblijven en de hoogste zorgstandaarden. Onze leden hanteren een wetenschappelijk onderbouwde NVD Dierenwelzijn Methodiek, toetsen ethisch en leren van elkaar. Zo dragen we als sector bij aan dierwaardige, toekomstbestendige dierentuinen.

Wij vragen de overheid deze maatschappelijke rol van onze dierentuinen te omarmen en te ondersteunen. Onze positie als centra voor natuurbehoud met een enorme achterban is onmisbaar om verbinding te creëren met natuur en draagvlak te creëren om gezamenlijk als maatschappij voor de natuur te zorgen. Concreet vragen wij:

1. Erken dierentuinen als volwaardige maatschappelijke spelers

Moderne, goedgekeurde dierentuinen zijn veel méér dan recreatie. Ze fungeren als wetenschappelijke kenniscentra, educatieve platforms en internationale knooppunten voor natuurbehoud. Wij vragen erkenning van deze rol in beleid en communicatie door dierentuinen structureel te betrekken bij nationale biodiversiteits-, educatie- en duurzaamheidsagenda’s. Zo benutten we de unieke positie van dierentuinen om miljoenen bezoekers per jaar te inspireren en mobiliseren voor een gezondere planeet.

2. Ondersteun in natuureducatie, onderzoek en conservatie

In de huidige biodiversiteits- en klimaatuitdagingen is samenwerking essentieel. Dierentuinen maken het grote publiek bewust van de staat van de natuur, tonen hoe het beter kan en leveren concrete resultaten. Tegelijkertijd voeren we – vaak samen met universiteiten en NGO’s – cruciaal onderzoek uit, zowel in Nederland als daarbuiten, en beheren we soortbehoud- en herintroductie­programma’s. Wij vragen om:
• Cofinanciering van educatieve programma’s, zodat elke leerling ervaart waarom natuurbehoud ertoe doet.
• Facilitering van onderzoek via kennisnetwerken en gezamenlijke onderzoeksagenda’s.
• Langjarige partnerschappen voor nationale en internationale conservatieprojecten, waarbij overheidsgelden hefboomwerking creëren voor private investeringen.

3. Focus op impact door vermindering van onnodige regels en processen

Dagelijks gaan tijd en middelen verloren aan procedures die noch het dierenwelzijn, noch de natuurbescherming verbeteren. Wij pleiten voor een slimmere, doelgerichte regulering die kwaliteit stimuleert in plaats van belemmert. Concreet stellen wij voor:
• Maatwerk­afspraken voor instellingen met een bewezen track-record, inclusief ruimte voor gecertificeerde zelf­regulering binnen heldere, gezamenlijk afgesproken kaders.
• Versnelling van vergunningen voor renovaties en innovaties die het dierenwelzijn of de duurzaamheidprestatie direct verbeteren.

Door beschikbare tijd en middelen primair te richten op concrete natuurbeschermingsprojecten en innovaties die dierenwelzijn en duurzaamheid verbeteren in plaats van vertragende procedures, vergroten we zowel de maatschappelijke impact van dierentuinen als het rendement van publieke investeringen.

Een oproep tot samenwerking

Ook binnen Europa zijn inspirerende voorbeelden te vinden. In het Verenigd Koninkrijk en Ierland werkt de nationale overheid actief samen met dierentuinen om natuureducatie, onderzoek en soortbehoudprogramma’s te versterken. In Duitsland heeft het coalitieakkoord van april 2025 de rol van dierentuinen, aquaria en wildparken expliciet erkend als essentieel voor biodiversiteit, educatie en wetenschap. Nederland kan hierin niet achterblijven.

De NVD onderstreept het belang van gezamenlijke inzet voor natuur, educatie en dierenwelzijn. De bijdrage die dierentuinen dagelijks leveren aan een natuurbewuste, betrokken samenleving laat zien hoe hun unieke positie van betekenis kan zijn in de grote maatschappelijke transities van deze tijd.

• Wineke Schoo, Directeur Nederlandse Vereniging van Dierentuinen
• Rembrandt Sutorius, directeur Artis
• Astrid Wassenaar, directeur DierenPark Amersfoort
• Ron Voskuilen, directeur Diergaarde Blijdorp
• Rob Huppertz, directeur GaiaZoo
• Alex van Hooff, directeur Koninklijke Burgers’ Zoo
• Leen Lips, Divisie Directeur Libéma (overziet Beekse Bergen, Eindhoven Zoo, ZooParc Overloon en AquaZoo Leeuwarden)
• Robin de Lange, directeur Ouwehands Dierenpark
• Roel Welsing, directeur Stichting Apenheul
• John de Hoon, directeur Vogelpark Avifauna
• Julius Minnaar, directeur WILDLANDS Adventure Zoo Emmen